ค่านิยมหลักที่ 11 มีความเข้มแข็งทั้งร่างกาย และจิตใจ (Keeping physical and mental strength)

ผู้คนในสังคมปัจจุบัน พบการยั่วยุมากมาย อาจจะเป็นชื่อเสียง เกียรติยศ เงิน อำนาจ หรือผู้หญิง และหลายๆ คนตกอยู่ในการยั่วยุดังกล่าว จนเสียอนาคตหรือบุคคลที่ตนรัก อันเนื่องมาจากความอ่อนแอของจิตใจ เราจึงต้องฝึกจิตให้มีความเข้มแข็งอยู่เสมอ ขงจื้อพูดไว้อย่างน่าฟังว่า “ยามพบคนดี จงพยายามเอาเป็นตัวอย่าง ยามพบคนชั่ว จงวิจัยความผิดพลาดของเขา″ นั่นหมายถึงยึดมั่นในสิ่งที่ถูกต้องดีงาม

การเป็นผู้ที่มีความเข้มแข็ง หมายถึงการยืนหยันในความถูกต้องดีงาม ไม่ยอมแพ้ต่ออำนาจฝ่ายต่ำหรือกิเลส มีความละอายเกรงกลัวต่อบาปตามหลักของศาสนา ในสังคมปัจจุบันเราถูกท้าทายให้เลือกระหว่างความดีและความชั่ว เลือกที่จะยืนหยัดในสิ่งถูกต้องหรือคล้อยตามกระแสสังคมที่ไม่ดี เราจึงต้องพัฒนาตนเองให้มีความเข้มแข็งทางใจ ซึ่งสามารถทำได้ง่ายๆ ดังนี้

1. สร้างและรักษาสัมพันธภาพที่ดี
ความสัมพันธ์ที่ดีกับคนในครอบครัว เพื่อนฝูง คนรู้จัก เป็นหัวใจสำคัญของการมีชีวิตที่เป็นสุข และในยามที่มีวิกฤติเกิดขึ้นในชีวิต ความสัมพันธ์ที่ดีจะช่วยให้เราฝ่าฟันปัญหาไปได้ด้วยกำลังใจจากคนรอบข้าง ช่วยเติมความเข้มแข็งทางใจให้กับเรา ช่วยให้เราเกิดความรู้สึกที่ดี มีความภูมิใจ และมีความเข้าใจในชีวิตมากขึ้น

2. อย่ามองวิกฤติที่เกิดขึ้นในชีวิตว่าเป็นปัญหาที่แก้ไขไม่ได้ 
เราอาจไม่สามารถเปลี่ยนแปลงความจริงที่เราไม่ชอบ ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงเหตุการณ์ที่ก่อให้เกิดวิกฤติในชีวิตของเราได้ แต่เราเลือกมุมมองและวิธีคิดของเราได้เสมอ เราเลือกได้ว่าเราจะคิดอย่างไร และจะตอบสนองต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไร การฝึกมองภาพที่จะเกิดขึ้นในระยะยาว โดยไม่ติดอยู่แต่กับภาพของปัญหาในระยะสั้น จะช่วยให้เรามองเห็นอะไรได้ดีขึ้น ตัดสินใจแก้ไขปัญหาได้ดีขึ้น

3. ยอมรับว่าการเปลี่ยนแปลงเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
บางครั้ง เป้าหมายบางอย่างที่เราเคยตั้งความหวังไว้ เราอาจไปไม่ถึง เพราะสถานการณ์ในชีวิตเปลี่ยนแปลงไป การยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น และยอมรับสิ่งที่เราไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ จะช่วยให้เราโฟกัสพลังงานที่มีอยู่ไปกับสิ่งที่เราจะลงมือทำเพื่อสร้างเปลี่ยนแปลงที่ต้องการได้

4. เดินหน้าสู่เป้าหมาย 
ฝึกตั้งเป้าหมายที่เป็นไปได้  ทำสิ่งดี ๆ อย่างสม่ำเสมอ แม้ว่าสิ่งนั้นอาจดูเล็กน้อย แต่เมื่อสะสมรวมกันเข้าทีละเล็กทีละน้อย ก็จะช่วยพาเราไปถึงเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ได้ หมั่นถามตัวเองบ่อย ๆ ว่า มีอะไรที่ช่วยพาเราไปสู่เป้าหมายที่ต้องการ ที่เราสามารถทำให้ประสบผลได้ในวันนี้ และทำเช่นนี้ทุก ๆ วัน

5. กล้าตัดสินใจ 
ลงมือทำทุกอย่างที่ทำได้ กล้าตัดสินใจ กล้าลงมือทำ อย่าหนีปัญหาและความเครียด

6. แปลงปัญหาชีวิตให้เป็นโอกาสในการเรียนรู้

คนส่วนใหญ่ได้รับบทเรียนครั้งสำคัญและเติบโตขึ้น จากวิกฤติที่เข้ามากระทบชีวิต เราควรหมั่นทบทวนดูว่า ปัญหาต่าง ๆ ที่เราประสบอยู่นั้น เราได้เรียนรู้อะไรเกี่ยวกับตัวเองบ้าง  บางครั้ง เมื่อคนเราต้องพบกับเหตุการณ์สูญเสียที่รุนแรง หรือพบความยากลำบาก แต่เขาก็พบว่าความสัมพันธ์กับคนรักดีขึ้น มีความเข้มแข็งมากขึ้น และรู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่ามากขึ้น บางคนอาจมีความเข้าใจที่ละเอียดอ่อนขึ้นกับชีวิต รู้สึกขอบคุณชีวิต เข้าใจความหมายของชีวิตมากขึ้น

7. สร้างความรู้สึกที่ดี มีความเชื่อมั่นต่อตัวเอง
ค้นหาความดี   ความเก่งหรือความสามารถของตนเอง   แล้วจงภาคภูมิใจกับตัวเองให้มากและหมั่นพัฒนาตนเองให้ดีขึ้นเรื่อยๆ เพื่อให้ตัวเองเจริญก้าวหน้าต่อไป   ความรู้สึกที่ดีต่อตัวเองจะช่วยให้จิตใจเข้มแข็งมั่นคง   เรียนรู้ที่จะเชื่อมั่นในตัวเอง   ควบคู่กับการสำรวจข้อบกพร่องของตน เพื่อแก้ไขปรับปรุงให้ดีขึ้น

8. มองสิ่งต่าง ๆ จากมุมมองที่กว้างออกไป

อย่ามองแต่มุมของตัวเอง ขณะเดียวกันก็หลีกเลี่ยงการขยายปัญหาที่ประสบอยู่ ให้ใหญ่โตเกินความเป็นจริงมีความเข้าใจอย่างถ่องแท้กับชีวิต    ยอมรับความจริงว่าทุกสิ่งทุกอย่างย่อมเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา   ไม่ควรยึดติดกับสิ่งที่มีที่เป็น ทำให้มีจิตใจที่เข้มแข็ง ไม่หลงไปกับลาภยศ  สรรเสริญ  ไม่ดีใจเกินไปกับสิ่งที่ได้มาและไม่เสียใจเกินไปเมื่อต้องสูญเสีย  ทำงานด้วยใจรักอย่างแท้จริง ไม่ทำเพื่อหวังประโยชน์ส่วนตนมากจนไม่คำนึงถึงประโยชน์ส่วนรวมและผู้อื่น

9. มีความหวังอยู่เสมอ
การมองโลกในแง่ดี ช่วยเราคาดหวังว่าสิ่งดี ๆ จะเกิดขึ้นได้ ฝึกมองให้เห็นภาพในอนาคตที่ต้องการให้ชัดเจน แทนที่จะมัวคิดถึงแต่สิ่งที่ทำให้เรากังวลใจหมั่นให้กำลังใจตัวเอง ปลุกปลอบใจตัวเองอยู่เสมอว่า  ”จะต้องสู้ให้ถึงที่สุด จะไม่ยอมแพ้ง่ายๆเป็นอันขาด”   “ในเมื่อคนอื่นยังทำได้หรือยังทนได้ เราก็ต้องทำได้หรือทนได้เช่นกัน”     “ถ้าไม่ลองทำดูจะรู้ได้อย่างไรว่าทำได้หรือทำไม่ได้”  ดังนั้นจึงต้องกล้าคิด กล้าตัดสินใจ ทั้งนี้เพื่อพิสูจน์ความสามารถของตนเอ

10. ดูแลตัวเองให้ดี
ใส่ใจในความรู้สึกและความต้องการของตนเอง ทำกิจกรรมที่ช่วยให้มีความสุขและผ่อนคลาย ออกกำลังกายเป็นประจำสม่ำเสมอ การดูแลตนเองเป็นประจำช่วยให้ร่างกายและจิตใจของเรา พร้อมต่อการจัดการปัญหาที่จะผ่านเข้ามาได้ดีขึ้น
(http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=iamlady&month=03-2009&date=17&group=31&gblog=10 และ www.rta.mi.th/630a0u/file/relax.doc)